دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران امروز سه شنبه در  نخستین همایش بین المللی روغن های خوراکی و دانه های روغنی که در محل "بوستان گفت و گوی" تهران برگزار شد، کاهش تولید روغن نباتی را با وجود گردش مالی سالانه ۱۱۰ هزار میلیارد ریالی متاثر از سرباز زدن سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان از طرح موضوع نرخ های جدید روغن نباتی دانست.
امیر هوشنگ بیرشک، دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران در  نخستین همایش بین المللی روغن های خوراکی و دانه های روغنی محور سخنان خود را بر ۳ نکته تنظیم کرده بود و آن نگرانی از کاهش تولید روغن نباتی، گردش مالی سالانه صنعت روغن نباتی به میزان ۱۱۰ هزار میلیارد ریال و همچنین سرباز زدن سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان از طرح موضوع نرخ های جدید روغن نباتی با وجود تایید قیمت های پیشنهادی بود.

وی در ابتدا ترجیح داد بگوید: با توجه به اهمیت روغن نباتی به‌عنوان یک کالای استراتژیک در کشور و حضور و نقش اساسی دولت در فرآیند، تأمین، تولید، قیمت‌گذاری و توزیع آن، از مسئولان بلندپایه وزارتخانه‌های مرتبط با این صنعت دعوت به‌عمل آمد که متأسفانه سعادت نصیب ما نشد و به‌دلیل حساسیت قیمت نان و دستور اکید ریاست جمهوری برای تغییر دادن تصمیم‌های ستاد پشتیبانی تنظیم بازار رأس ساعت ۱۰ صبح امروز همزمان با این همایش، جلساتی در ریاست جمهوری و وزارتخانه‌های مرتبط تشکیل شد که متعاقب آن برخی از دفاتر بعضی از مدعوین با عذرخواهی عدم حضور معاونان وزرا در همایش امروز را اعلام داشتند."

بیرشک سپس سخنان رسمی خود را بدین شرح ادامه داد که اشاره مختصری بود به وضعیت کنونی این صنعت. وی با تقسیم کردن سه مقطع زمانی پس از انقلاب برای صنعت روغن نباتی ایران گفت: در مقطع نخست که همان دوران دفاع مقدس است، کارخانه‌هایی که در کشور وجود داشتند، مربوط به دوره پیش از پیروزی انقلاب اسلامی بوده‌اند. (حدود اول انقلاب تا سال ۱۳۷۰)؛ مقطع دوم دوران اصلاحات یا همان دوران سازندگی و بعد از آن بوده که شاهد رشد و ظرفیت‌سازی در کشور بوده‌ایم و مقطع سوم را نیز می توان دوره تنوع در محصولات نامید که این دوره از نظر زمانی پس از سال ۱۳۹۰ است.

 

وی در ادامه با بیان اینکه در دوره نخست که همان دوران دفاع مقدس است، دوران سیستم توزیع کالابرگی کشور بوده که از ظرفیت محدود کشور، صرفاً برای تأمین روغن نباتی استفاده می‌شد، تصریح کرد:" البته این دوره از بحث امروز ما در همایش خارج است. اما در دوره دوم صنعت به‌دنبال نوسازی و ایجاد ظرفیت‌های جدید بود که می‌توان به ظرفیت دو میلیون تنی تولید در سال ۱۳۸۵ اشاره کرد. شاخصه این دوران تجدیدنظر در استانداردهای تولید روغن نباتی و افزایش کمی و کیفی تولیدات بوده است. بر همین اساس میزان تولید روغن به‌صورت جامد از میزان ۹۰ درصد در سال ۷۰ به میزان حدود ۵۰ درصد در سال ۹۰ کاهش یافت."

بیرشک در تشریح شرایط دوره سوم، از این دوره به‌عنوان دوره بحران ارزی، روند رو به رشد تأسیس واحدهای کوچک، تنوع در بسته‌بندی و تغییر در فرمولاسیون محصولات نام برد. دوره ای که به گفته بیرشک در پی رشد ظرفیت تولیدی که اکنون حدود چهار میلیون تن در سال رسیده، حداکثر رقابت در صنعت شکل گردیده است. طی این دوران، مصرف‌کننده طعم شیرین رقابت سازنده تولیدکنندگان را در تنوع بسته‌بندی، افزایش کیفیت و کاهش قیمت لمس کرده است.

دبیر انجمن صنایع روغن نباتی با بیان این که قاعدتاً نخستین واژه‌ای که در صنعت روغن نباتی معنا دارد، واژه روغن خام است، افزود: چگونگی تأمین روغن خام و میزان وابستگی آن به واردات در زمان‌های مختلف تغییرات و تحولات زیادی را در استانداردها و بسته‌بندی‌های روغن نباتی ایجاد کرده است. کما اینکه میزان وابستگی ما در طول این دهه تغییر چندان معناداری نداشته است.

وی در ادامه توضیحات خود در مورد تاریخچه این صنعت پس از انقلاب تاکید کرد شاید نتوان کسی را یافت که منکر تحول و ارتقاء در کیفیت روغن نباتی تولیدی باشد و به همین جهت اگر پایش مصوبات شورای عالی سلامت را مرور کنیم، پایبندی صنعت روغن نباتی و اجرای آن مصوبات به عینه مشهود است.

بیرشک در بخش دیگری از سخنان خود نگاهی اجمالی به اتفاقات سال ۹۶ صنعت روغن نباتی انداخت و گفت: در هفت ماهه نخست سال جاری با چهار درصد کاهش تولید و توزیع شاهد روند نزولی هستیم. شرایط اقتصادی کشور از سال ۹۲ تا ۹۶ اگرچه نشان‌دهنده رکود اقتصادی و تداوم آن است، اما کاهش تولید روغن نباتی در کشور طی ماه‌های گذشته نگران‌کننده بوده است.

وی با بیان اینکه با وجود روند افزایشی واردات روغن خام در این دوره هفت ماهه، کاهش معنادار تولید در فصل مصرف، نگران‌کننده به نظر می‌رسد، احتمال بروز این اتفاق را کاهش تولید روغن نباتی در کشور به دلیل همراهی نکردن ستاد پشتیبانی تنظیم بازار در بررسی و تصویب پیشنهاد افزایش قیمت روغن نباتی که به تأیید سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان رسیده است، مرتبط دانست.

بیرشک چالش‌های اساسی صنعت روغن نباتی را به‌ویژه در پنج سال اخیر در عدم بسط و توسعه فرهنگ مصرف روغن نباتی در کشور توسط دستگاه‌های مسئول نظارت‌کننده بر امنیت و سلامت جامعه؛ ورود برخی سازمان‌ها و افراد غیرمتخصص در حوزه تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری موضوع‌های مرتبط با بهداشت و استانداردهای روغن نباتی؛ عدم ثبات در قوانین و مقررات مربوط به ورادات روغن خام و دانه‌های روغنی؛ عدم علاقه‌مندی برخی مسئولان به گسترش فضای رقابت در صنعت و در نهایت اینکه اگرچه این صنعت با گردش بیش از ۱۱ هزار میلیارد تومانی، خود را به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین صنایع ملی کشور متعهد به حمایت از بخش کشاورزی و تولیدات داخلی می‌داند، اما توقع صنعت روغن از مسئولان این است که در جهت حمایت از بخش کشاورزی و تولیدات داخلی، صنعت روغن نباتی را از بخشنامه‌ها، آیین‌نامه‌ها و عوارض‌های متعدد که باعث افزایش قیمت تمام‌شده محصول می‌شود، معاف کنند.

وی با استناد به سخنان مقام معظم رهبری در دیدار چندی پیش با صنعتگران مبنی بر اینکه "ایران اسلامی با تکیه بر منابع و استعدادهای انسانی و طبیعی داخلی و با مدیریت متعهدانه، دلسوزانه و کارآمد می‌تواند به شکوفایی واقعی اقتصادی برسد." اظهار امیدواری کرد تا دولتمردان و بخش‌های مختلف تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری با بهره‌گیری از این رهنمودها به مشارکت جدی بخش خصوصی و دلسوزان صنعت، همت گمارند./